مزایای انتقال بر بستر فیبر نوری در صنعت رسانه و استودیوها
از گذشته تا به امروز، انسان برای انتقال پیام روشهای مختلفی را امتحان کرده است. از دود و آتش گرفته تا امواج الکترومغناطیسی که امروزه لحظهبهلحظه در حال ارسال اطلاعات از طریق آن هستیم. یکی از بهروزترین محیطهای انتقال پیام حال حاضر، فیبر نوری است که برای انتقال اطلاعات از سیگنالهای نوری استفاده میکند. ساختار داخلی فیبر نوری شامل رشتههای بسیار نازکی از شیشه یا پلاستیک است که نسبت به کابلهای مسی از وزن بسیار سبکتری برخوردارند.
تاکنون از فیبر نوری به دلیل ظرفیت بسیار بالا و افت توان کم، در صنایعی مانند: مخابرات، شبکههای کامپیوتری، تجهیزات نظامی و پزشکی و همچنین در رسانه و برودکست استفادههای فراوانی شده است. اولین کاربرد فیبر نوری در انتقال سیگنالهای تلویزیونی، در یک المپیک زمستانی حدود ۴۰ سال پیش انجام شد. به دلیل کیفیت و قابلیت اطمینان بالای فیبر نوری در انتقال سیگنالهای صوت و تصویر، استفاده از این فناوری در صنعت رسانه و برودکست در حال گسترش است.
همچنین، فضای محدود استودیوها و اتاقهای کنترل مرکزی و از طرف دیگر، حجم و وزن بالای کابلهای مسی باعث شده است که فیبر نوری با استقبال بیشتری روبرو شود.
مزیت استفاده از فیبر نوری
با افزایش کیفیت و رزولوشن دوربینها و افزایش حجم فایلهای صوتی و تصویری، انتقال و پخش آنها به پهنای باند بالایی نیاز دارد. استفاده از سیگنال نوری در فیبر نوری به دلیل فرکانس بالای آن، پهنای باند مناسبی فراهم میکند. همچنین، به علت فرکانس بالای سیگنالهای نوری، احتمال ایجاد نویز روی آنها بسیار کم است و در صورت استفاده از شیشه خالص، سیگنال نوری حتی پس از طی مسافتهای طولانی نیز دچار اعوجاج و نویز نمیشود.
در کابلهای مسی امکان شنود از طریق جریانهای القایی وجود دارد در حالی که در فیبر نوری، پالس نوری نمیتواند از کابل خارج شود و از عوامل محیطی مانند میدانهای الکتریکی و مغناطیسی تأثیری نمیپذیرد. بنابراین، این فناوری امنیت بالایی دارد.
با توجه به این مسئله، یکی از اصلیترین مزایای فیبر نوری در تلفن و مخابرات، حفظ امنیت مکالمات کاربران است. از طرف دیگر، قیمت بالا و کمبود منابع برای ساخت کابلهای مسی از مشکلات استفاده از آنهاست. برخلاف تصور برخی، نصب و نگهداری کابلهای فیبر نوری بسیار آسان و مقرونبهصرفه است.

انتقال بر بستر فیبر نوری در صنعت برودکست
در صنعت برودکست و تلویزیون، فیبر نوری برای انتقال سیگنالهای صوتی و تصویری بسیار پرکاربرد است. با بهرهگیری از این فناوری، امکان مشاهده کانالهای تلویزیونی با کیفیت HD از طریق اینترنت (IPTV) فراهم میشود. از طرفی، تلویزیونهای آنالوگ به پهنای باندی بیشتر از ۵ مگاهرتز نیاز دارند و تلویزیونهای دیجیتال و HDTV دارای بیتریت بالاتر از ۳ گیگابیت بر ثانیه هستند. در صورت استفاده از کابلهای مسی، تنها امکان پوشش تا ۱۰۰ متر فراهم میشود.
همچنین، انتقال ترکیبی سیگنالهای آنالوگ و دیجیتال با استفاده از تجهیزات فیبر نوری ممکن است. این امر برای استودیوهایی که همزمان از تجهیزات آنالوگ و دیجیتال استفاده میکنند، بسیار حائز اهمیت است. نکته مهم دیگر در رابطه با فیبر نوری، امکان انتقال چندین کانال صدا و تصویر با طول موجهای مختلف بر روی یک فیبر نوری با استفاده از مالتیپلکسرهای نوری CWDM است.
این امکان، انتقال تعداد زیادی کانال ویدئویی بر روی تنها یک لینک فیبر نوری را فراهم میکند و موجب کاهش قابل توجه هزینهها میشود.
سیستمهای انتقال صدا، ویدئو و دیتا بر بستر IP یا Ethernet نیاز به فشردهسازی داشته و پهنای باند بسیار بالایی لازم است تا تعداد زیادی سیگنال بهطور همزمان منتقل شوند. برای تسهیل این امر، سیستمهایی طراحی شدهاند که میتوانند اطلاعات را بدون عملیات فشردهسازی بر بستر فیبر نوری انتقال دهند.
بهرهبرداری از چنین سیستمی موجب سادگی طراحی شبکه فیبر، کاهش هزینه قطعات پیچیده و حفظ کیفیت ویدئو از ابتدا تا انتهای مسیر میشود.
تولیدات گروه صمیم
شرکت مهندسی صمیم، در طی ۲۰ سال فعالیت خود در زمینه طراحی تجهیزات پیشرفته صدا و تصویر، اقدام به طراحی و پیادهسازی مبدلهای سیگنال نوری به سیگنال الکتریکی و بالعکس کرده است. این محصولات که شامل: چهار کارت EOS-3901، EOD-3902، OES-3903 و OED-3904 هستند، قابلیت تبدیل سیگنالهای الکتریکی 3G/HD/SD-SDI/ASI به سیگنال نوری را در دو حالت تککاناله و دوکاناله دارند. امکان Reclocking برای حذف جیتر، جبران تلفات کابل و پشتیبانی از SNMP از دیگر قابلیتهای مهم این محصولات به شمار میرود.
علاوه بر این، مدیریت و کنترل کارتها از طریق رابط کاربری تحت وب امکانپذیر شده است. قابلیت تغییر نام ورودی/خروجیها و امکان تشخیص اتصال کابل به ورودی و خروجی (Termination Detection) نیز در رابط کاربری محصول فراهم شده است، بهطوری که اپراتور میتواند بهراحتی از طریق رابط محصول، دستگاه را مانیتور کند.
در صورت ایجاد تغییرات و بهروزرسانی محصول توسط طراحان شرکت صمیم، کاربران میتوانند فایل بهروزرسانی را از سایت صمیم دریافت کرده و محصول را از راه دور بهروزرسانی کنند.
یکی دیگر از محصولات تولیدی شرکت صمیم که از تکنولوژی فیبر نوری بهره میگیرد، مالتیپلکسر و دیمالتیپلکسر OMD-1800 است که قابلیت ترکیب ۱۸ سیگنال با طول موجهای متفاوت را در یک لینک فیبر نوری دارد.
همچنین، این دستگاه میتواند ۱۸ کانال مختلف فیبر نوری تجمیعشده در یک لینک را به ۱۸ سیگنال مجزا تقسیم کند و به این ترتیب، با انتقال چند سیگنال بر روی یک لینک فیبر نوری، هزینههای اضافی بهطور قابل توجهی کاهش مییابد.